مصاحبه با کارآفرین علامه ای 4

معرفی:

با سلام، من محسن افشارپور متولد 1364 از دانش آموختگان ورودی سال 92 رشته کارآفرینی دانشگاه علامه طباطبایی هستم.

از فروردین 97 به همراه تیم نیکارو استارتاپ سامانه معرفی و ثبت نام کلاس های آموزشی به آدرس اینترنتی (www.nikaro.ir) را راه اندازی کردیم.

معرفی ایده کسب و کارتان :

توضیحات ذیل از نگاه یک دانشجو بیان می شود: نقطه شروع و شکل گیری ایده نیکارو به تجربه 2 سال فعالیت در زمینه آموزش دانش آموزی برمیگردد. بنده با 2 نفر از دوستان تجربه تاسیس یک آموزشگاه و ارائه خدمات آموزش دانش آموزی در مدارس را داشتیم و با استفاده از شیوه های خلاقانه بازاریابی موفق شدیم به رشد بسیار قابل قبولی نسبت به سایر رقبا دست پیدا کنیم. در واقع پس از یکسال فعالیت بدون نتیجه مورد انتظارمون با فرهنگسرا و سراهای محله، به مدل بهینه مون دست پیدا کردیم و در سال دوم فعالیت رشد بسیار قابل قبولی داشتیم که بسیار راضی کننده بود. با توجه به تجربیات آکادمیک در رشته کارآفرینی (البته بعدها فهمیدم جز نگرش هیچ ارزش افزوده دیگری برایم نداشته است)، جرقه شکل گیری و راه اندازی پلتفرمی که تمامی خدمات مورد نیاز خانواده ها را مرتفع نماید در ذهنم شکل گرفت. 

مشکلات و چالش های کسب و کارتان:  

قبل از رسیدن به موضوع مشکلات وچالش های آن خیلی دوستانه میگویم حتما برای شما هم پیش آمده که در خیال سوار ابرها شده اید و مسیرتان را بر روی فرش قرمزی تا رسیدن به هدف خیلی شفاف طراحی کرده اید. سپس فکر میکنید تنها اقدام برای رسیدن به موفقیت تهیه نیازمندی های مالی، تجهیزات و تشکیل نیروی انسانی خوب است که قطعا شما انگیزه و توانایی لازم را برای اجرا و پیاده سازی اش در خود دیده اید. اگر در این موقعیت قرار گرفتید ابتدا به سوالات زیر پاسخ دهید: در حال حاضر هزینه های زندگی تان را چه کسی تامین میکند؟ استقلال مالی را در چه سنی درک کردید؟ آیا تجربه بدهی مالی داشته اید و چقدر ظرفیت تحمل فشار مالی را دارید؟ تاکنون چه تجربه فروش و کسب درآمدی دارید؟

اگر میخواهید در آینده دچار ضربه اساسی نشوید و به خیل جامعه گریزان نپیوندید لطفا در جواب به این سوال به خودتان صادق باشید.  در صورتی که برای همه سوالات بالا جواب قابل قبولی ندارید پیشنهاد میکنم به هیچ عنوان نقش موسس یا هم بنیانگذار را نداشته باشید و سعی کنید به یک تیم استارتاپی خوب محلق شوید.

-         تشکیل تیم هماهنگ

انسان بسیار پیچیده است و شناخت واقعی فقط در طول زمان شکل میگیرد. اما هرچقدر تجربه تعامل بیشتری با افراد در تخصص های مختلف داشته باشید مهارتتان در شناخت افراد بیشتر میشود. در مسیر راه اندازی نیکارو اولین چالشی که داشتیم پیدا کردن افراد متخصص بود که شناخت صحیحی از استارتاپ داشته باشند و صرفا به دنبال موقعیت شغلی نباشند. تشکیل هسته اولیه تیم ما حدود 3 ماه طول کشید. بعد از تشکیل هسته نیازمند اضافه شدن افرادی در لایه دوم بودیم که به نظرم در این بخش خیلی موفق نبودیم و 3 نفر از دوستان را از دست دادیم. اگر در تشکیل هسته حداکثر دقت لازم را داشته باشید و اصولی چیده شده باشد خروج نیروی انسانی در سطح منطقی ضربه ای به استارتاپ شما نخواهد زد. در این خصوص پیشنهاد میکنم برای افرادی که به تیمتان اضافه می شوند حق انتخاب یک ماهه دو طرفه درنظر بگیرید تا شناخت های واقعی شکل بگیرد. ما این موضوع را رعایت کردیم ولی خیلی برای کمک به سایرین ارزش قائل شدیم که این موضوع نزدیک بود به ما ضربه بزند. انسان ها خیلی سخت تغییر خواهند کرد و شما در استارتاپ فرصت کافی برای این تغییر را ندارید. پس منطقی و دور از احساس تصمیم بگیرید و فضای رفاقت و کار را کاملا از هم مجزا کنید.

-         جذب سرمایه

هر استارتاپ در هرکجا از چرخه عمرش باشد با چالش جذب سرمایه روبرو خواهند بود که فقط میزان جذب سرمایه شان متفاوت خواهد بود.  نیکارو اولین مرحله تامین سرمایه اش را از طریق بوت استراپینگ تامین کرد و به محصول اولیه دست یافت. پس از تامین سرمایه مرحله اول که معمولا اندازه بزرگی ندارد با چالش جدی سرمایه مواجه شدیم. در اینجا افراد تیم به معنی واقعی محک خوردند و تفاوت حرف و عمل مشخص شود. قبل از راه اندازی نیکارو از دوستان زیادی مشاوره گرفتم ولی تنها وقتی در این برهه قرار بگیرید خیلی از مسائل را عملا درک خواهید کرد. تا زمانی که استارتاپ به BM بهینه نرسیده است به نظرم برای هزینه هر 1000 ت باید از خودتان سوال کنید این امکان وجود دارد صرفه جویی بیشتری انجام دهم؟ تجربه بی پولی و فشار هزینه های ثابت استارتاپ جز سخت ترین چالش های نیکارو بود. در حال حاضر برای جذب سرمایه مرحله دوم در حال رایزنی جدی با دو صندوق سرمایه گذاری خطرپذیر هستیم و  ان شالله این مرحله را نیز با موفقیت پشت سرخواهیم گذاشت. 

توصیه ها و پیشنهادات :

-         خودتان را برای روزهای سخت آماده کنید

به طور کلی ما سه سبک شغلی داریم. کارمندی، فریلنسری و کارآفرینی.

قرار نیست همه کارآفرین شوند. اگر در مورد خودتان و شناخت سبک شغلی مناسبتان به جمع بندی نرسیده اید پیشنهاد میکنم خودتان را با تست های روانشناسی ارزیابی کنید، فقط در صورتی که سبک شغلی تان کارآفرینی بود پا به این عرصه بگذارید. فراموش نکنید همه چیز روی کاغذ زیباست و در مسیر کارآفرینی روزهای سختی در انتظارتان است. تفاوت این جمله را تنها زمانی درک خواهید کرد که به عنوان موسس یا هم بنیانگذار یک استارتاپ را راه اندازی کرده اید. خودتان را برای اینکه همه چیز مطابق میل شما پیش نرود آماده کنید و برای اینکه به BM بهینه تان برسید احتمال زیاد Pivot (چرخش)  خواهید داشت. وقتی شروع به نوشتن BP می کنید در واقع فقط فضای کسب و کاری را شبیه سازی کرده اید که به آن هیچ اشرافی ندارید. هر چقدر پیش میروید داده های شما  واقعی تر خواهند شد ولی باید در تصمیم گیری هوشمندانه تر عمل کنید تا همچنان در مسیر رقابت باقی بمانید.  

ایده ای که دارید ارزش چندانی ندارد و اصلا از مطرح کردن آن نگرانی نداشته باشید. احتمالا بیش از صدها نفر قبلا به ایده شما رسیده باشند ولی در رسیدن به مدلی پایدار برای پیاده سازی آن ناکام بوده اند.

-         تجربه کارآموزی رایگان و فرصت عضویت در تیم های استارتاپی  

اولین گام لازم است تا مهارتی بیاموزید، بهترین اقدام برای یک دانشجو استفاده از فرصت های کارآموزی است که تجربه ارزشمندی را کسب خواهید کرد. پس از طی کارآموزی چند ماهه پیشنهاد میکنم با شرکت در رویدادهای کارآفرینی برای خودتان شبکه سازی کنید و کم کم در تیم های استارتاپی عضو شوید. فراموش نکنید تجربه رایگانی که در تیم های استارتاپی بدست می آورید بسیار ارزشمند است و اصلا به فکر دریافت حقوق نباشید. هر پیشنهادی که هزینه رفت و آمد و خوراکتان را پوشش دهد را از دست ندهید.

-         زودتر شروع کنید.

معمولا پس از سال اول دانشگاه، نگاه های منطقی تری شکل میگیرد و نگرانی آینده بازار کار پراهمیت تر به نظر میرسد. هرچه بیشتر منتظر بمانید از دوستان خود بیشتر عقب مانده اید. به هیچ عنوان منتظر گرفتن مدرک نباشید تا حرفی برای گفتن داشته باشید. مدرک و مهارت دو مقوله مجزا هستند که اصلا پیش نیاز هم نیستند و هر چقدر مدرک شما از مهارت شما جلوتر برود جرئت برای شروع کار را بیشتر از دست خواهید داد. فکر میکنم سال دوم دوره کارشناسی برای ورود به بازار طلایی است. همیشه فرصت هایی برای کار دانشجویی وجود دارد اگر خودتان بخواهید.

            - سعی کنید یک منتقد بیرونی آگاه به فعالیتان داشته باشید

            احتمالا روی پیش فرض هایی که درBM  و BP درنظر گرفته اید خیلی حساب باز میکنید ولی همیشه شما درست فکر نمی کنید. هر چند وقت یکبار به ایده و مسیر طی شده تان شک کنید و بازنگری داشته باشید ولی بدین معنی نیست که هر کس به شما انتقاد کرد درست میگوید. احتمال زیاد بخشی از حرف هایی که می شنوید درست نیست چون واکنش و مقاومت نسبت به تغییر همیشه وجود دارد.

            بهترین راه این است که یک پیرمراد یا مشاور بیرونی آگاه از فعالیت های استارتاپتان داشته باشید که چندوقت یکبار به او مراجعه کنید. البته فراموش نکنید که پیرمراد هم آگاهی لازم را ندارد و فقط با تجربیاتش از تکرار اشتباهات شما جلوگیری میکند. مسئله اصلی کسب و کارتان را باید خودتان حل کنید و به راه حل بهینه برسید.

- پاداشی بزرگ

ملموس ترین تعریف استارتاپ را از یکی از دوستان به یاد دارم که فکر میکنم برای شما نیز خالی از لطف نباشد. مسیر استارتاپ را میتوان به یک ماز هزارپیچ تعبیر کرد، شما سوار بر خودرو قرار است این مسیر را طی کنید و سرمایه اولیه شما بنزینی است که فقط به اندازه یک باک می باشد. در مسیر این ماز با دوراهی های زیادی روبرو خواهید شد که تصمیم گیری هوشمندانه می طلبد. نگران نباشید که باید حتما همه دوراهی ها را درست طی کنید، چندبار فرصت اشتباه دارید ولی تعداد اشتباهات ممکن به انگیزه و توانمندی تیم شما، سرمایه جمع آوری شده، بازار کسب و کارتان و رقبایتان بستگی دارد. خیلی خلاصه یک استارتاپ قرار است غیرممکنی را تبدیل به ممکن کند و تیم شما می بایست به تحقق چشم اندازش ایمان داشته باشند و آن را مانند تصویری روشن همیشه پیش رو داشته باشید.

ما هدفمان در نیکارو این است تا بستری باشیم برای ارتباط مردم و آموزشگاه ها، تا متقاضیان شرکت در کلاس های آموزشی با داشتن یک حساب کاربری در پلتفرم نیکارو، هیچ چالشی را برای انتخاب کلاس مناسب با علایق و اهداف خود نداشته باشد. نیکارو با معرفی با کیفیت ترین کلاس ها و ارائه بازخورد از چگونگی روند آموزش مسیر رشد و پیشرفت هر فرد را هموار کرده است.

من شخصا چالش را بسیار دوست دارم و از آن لذت میبرم. پیشنهاد میکنم اگر آمادگی لازم را در خود میبینید حتما تجربه اش کنید. در صورتی که موفق شوید به پایان ماز هزارپیچ برسید گنجی بسیار ارزشمند در انتظارتان است که تجربه و پاداش مالی که صدساله قرار است کسب کنید را در طول چند سال بدست خواهید آورد.